8 veiligheidsfouten die we nog te vaak maken

Onwetend, ondoordacht of wellicht gewoon ’te ver willen gaan’ in de weg die moet leiden tot succes. Dit zijn slechts enkele oorzaken die ervoor zorgen dat een karper onnodig schade kan worden toegebracht, of nog erger, haar dood vindt. Visveiligheid is een onderwerp waarin wij elkaar moeten blijven voorlichten.

Jong of oud, beginner of ervaren visser, niemand heeft alle kennis in pacht. We leren ieder jaar weer wat bij. Lees de onderstaande punten gewoon eens door en match ze met je eigen aanpak. Baat het niet, dan schaad het jou, maar belangrijker nog, de karper zeker niet! 

Herhaling is de kracht van iedere boodschap!

Ik denk niet dat er karpervissers zijn die hebben geleerd zonder ‘fouten’ te hebben gemaakt. Dit geldt ook voor mijzelf, want niemand is roomser dan de paus. Zelf kan ik soms met het schaamrood op de kaken terugdenken aan momenten en keuzes in mijn ‘hengel carrière’ tot nu toe. Ik denk dan ook regelmatig, “had ik de kennis van nu, toen maar ergens kunnen lezen”.

Het doel van dit artikel is niet om met het vingertje op fouten te wijzen. Nee, we hopen dat karpervissers de 8 genoemde punten gaan herkennen, veranderen, voorkomen en doorvertellen in het belang van de karper!

Jordy-op-t-hof-artikel-veiligheidsfouten (1)

Door te leren van een ander ben ik al jaren wokkelvin vrij. Baat het niet, dan schaad het niet.


1: Wartel en lood komt niet los van het loodsysteem

Hoe iets dat zo klein is, zulke enorme gevolgen kan hebben! Het toepassen van een juist formaat wartel is essentieel voor de werking van een loodsysteem. Het biedt de mogelijkheid om de onderlijn te kunnen lostrekken uit het loodsysteem en zo de veiligheid van de vis bij lijnbreuk te waarborgen.

Een verkeerd formaat wartel zal namelijk niet altijd loskomen uit de insert. Het gevolg daarvan zal zijn dat het loodsysteem -al dan niet inclusief leader en hoofdlijn- aan de bek van de vis blijft hangen. Je vraagt jezelf met dit gegeven toch direct af waarom de onderlijn nog wordt gemonteerd aan een leader met vaste wartel?

Karper-rig-aan-lijf-525

De afgebroken hoofdlijn, voorslag, onderlijn, haak en het loodsysteem waarmee een geloste vis zich bij toeval vast zwom in de vislijn van een andere karpervisser.

P1070232

Een karper zou nooit mogen sterven door toedoen van onze hobby.


2: Voorslagknoop past niet door de loodmontage

Er zijn verschillende knopen te bedenken waarmee de hoofdlijn kan worden verbonden met een voorslag, leadcore- of kant en klare leader. Belangrijk om ons te realiseren is dat deze knoop altijd een kleine oneffenheid in de lijn zal aanbrengen en dat niet ieder type knoop ook even gewenst is bij het gebruik met bepaalde loodsystemen. Steekt er namelijk een te groot stukje van het ’tag end’ uit, dan kan dit het hele loodsysteem belemmeren om van de lijn af te schuiven.

Het gevolg zal zijn dat bij lijnbreuk een vis moet zien te overleven met een onderlijn, leader, hoofdlijn en loodsysteem (met lood) aan de bek. Het is nu geen geheim dat onder het gewicht van het lood de haak door de bek kan gaan snijden. Veelal duurt dit tot het moment dat de haak er letterlijk uit valt of de lijn ergens in vast gestrikt raakt. Papegaaitje leef je nog! Heb ik de aandacht? Mooi, want dan gaan we door naar punt 3  🙂

Jordy-op-t-hof-artikel-veiligheidsfouten (8)

Een te nauw tail rubber en een knoop met een te groot ’tag end’ belemmert de doorvoer van de voorslag knoop.

Quote’s als hieronder willen we immers voorkomen:

" Met twee hengel lengtes voorslag, een onderlijn en de loodmontage nog aan de bek, dreef ze dood en volledig vast gezwommen tussen een aantal takken."


3: Een ‘voor de situatie’ onveilig loodsysteem

De kans op lijnbreuk of kapot schuren daarvan op bijvoorbeeld een mosselbank is niet overal even groot. En laten we eerlijk zijn, hoe vaak breekt onze hoofdlijn nu daadwerkelijk als we vissen op een open obstakelvrij water? Zelden, maar toch is het kunnen lossen van een loodsysteem na lijnbreuk wel iets om even bij stil te staan.

Daarom nogmaals de kritische noot: bij een standaard loodsystemen kunnen we nooit voorkomen dat een stuk hoofdlijn, al dan niet inclusief lood, leader of voorslag, bij lijnbreuk door de vis moet worden meegesleept. Feitelijk altijd, maar zeker op obstakelrijk water is dit een zeer onwenselijke situatie.

" Feitelijk nemen we vaak voor lief dat de vis achterblijft met een stuk lijn of voorslag."

Wanneer we ons hiervan bewust zijn, is het makkelijker een keuze te maken voor een systeem waarmee voorkomen dat de vis met het lood en een stuk lijn achter blijft . Het is een utopie om te denken dat iedereen na het lezen van dit artikel ineens stopt met het gebruiken van loodmontages die onveiliger zijn voor gebruik op obstakelrijke wateren.

IMG_6564

Zelfs de sterkste lijn kan hierop stuk gaan.


ASIS. Het meest veilige loodsysteem!

Sinds een aantal seizoenen vis ik geregeld met het ASIS loodsysteem. Nee, ASIS is geen afkorting voor een terroristische end-tackle bedrijf 🙂 Wel is het een loodmontage waarbij wij zowel met als zonder voorslag aan de hoofdlijn op een zeer veilige manier kunnen vissen. Het ASIS systeem is uitgedacht door onze oer Hollandse karpervisser en nutty professor Roelof Schut.

Roelof Schut, de man die het ASIS systeem bedacht.

Roelof Schut, de man die het ASIS systeem bedacht.

Deze man verdient het om genoemd te worden, want populair doen met kennis welke eerder is gedeeld door een ander noem ik wel vrij terroristisch, dat dan weer wel! Of was het nou plagiaat? Nou ja, Roelof heeft hier al eens zijn zegje over gedaan. Helaas krijgt het idee achter het loodsysteem wat mij betreft onvoorstelbaar weinig aandacht. Degene die het systeem niet kennen denken nu hopelijk: “wat is ASIS?… Vertel!” Wat is hier dan zoveel beter aan als de montages die ik nu gebruik? Nou, dit zal ik in het kort proberen uit te leggen.

" Waar is de balans als we ons wel druk maken over een conserveringsmiddel, maar niet knipperen met de ogen als we een totaal onveilige loodmontage droppen in een baai vol takken en stronken?"

Jordy-op-t-hof-artikel-veiligheidsfouten (6)

Bij het ASIS systeem schuift de wartel vrij over de lijn. (lood: PB products Hit ’n Run systeem)

In tegenstelling tot de bekende loodsystemen knoop je de onderlijn bij het ASIS systeem niet direct vast aan de hoofdlijn, leader of voorslag. Ter illustratie: bij een normale safety rig fixeer je de onderlijn vast aan de lijn en bij het ASIS systeem is het de wartel van de onderlijn die over de hoofdlijn of voorslag kan schuiven. Mits het ASIS systeem goed is opgezet, zal het dezelfde werking hebben als een standaard inline of loodclip montage. Maar het belangrijkste verschil is dat de karper bij het ASIS systeem alleen achterblijft met een onderlijn in de bek en de rest zal achterlaten op de bodem. Wie ziet daar geen voordeel in?

Volgende week publiceren we een uitgebreid artikel over dit onderwerp. Houd de KWO frontpage dus in de gaten!

Jordy-op-t-hof-artikel-veiligheidsfouten (2)

Vis hard, dril zacht……  Sorry Rolf, kon ’t niet laten 😉


4: Een karper bewaren in zuurstof arm water

Ondiep water en de toplaag van dieper water zijn in de zomermaanden vaak zuurstofarm. Ook kan het voorkomen dat de zachte bodem veel blubber of rottende watervegetatie bevat, waardoor er minder zuurstof is. Als laatste moeten we proberen te voorkomen dat de karper wordt gezakt tussen wier. Deze voorbeelden hebben er allemaal al eens toe geleid dat er karpers zijn gestorven.

Besluit je dat je een bewaarzak nodig hebt, kies er dan bij voorkeur één die is voorzien van grote mazen. Dit omdat is aangetoond dat het daardoor voor een karper gemakkelijker is om water door de kieuwen te laten vloeien. Til je de vis uit het water, doe dit dan door de zak zo breed mogelijk vast te pakken. De vis zal namelijk na een bewaarperiode zonder enige twijfel behoorlijk tekeer gaan waardoor er vinnen kunnen scheuren.

Jordy-op-t-hof-artikel-veiligheidsfouten (5)

Een karper zakken op ondiep water is vaak vragen om problemen.


5: De karper tillen als de vinnen niet plat langs het lijf liggen

Controleer voordat je het schepnet, weegzak, sling of bewaarzak optilt altijd of de vinnen strak langs het lijf van de vis liggen. Wanneer dit niet het geval is kan een vin gemakkelijk breken. Een punt dat al veelvuldig is aangehaald, maar zoals altijd geldt ook hier: herhaling kan geen kwaad.

Jordy-op-t-hof-artikel-veiligheidsfouten (13)

Voorkomen is beter dan genezen.


6: Niet iedere retainer sling is ook geschikt als weegzak

Het grote verschil tussen de retainer slings en de voor het wegen ontworpen weegzak is de vorm van de onder- en bovenkant. Een goede weegzak is wat maanvormig aan de onderkant en gemaakt van mesh waardoor een karper in de sling niet zal gaan schuiven. Er zijn redelijk veel merken die een retainer sling in het assortiment hebben die ondiep is en waarvan de onderzijde te recht is om te kunnen voorkomen dat een vis er in kan schuiven.

Wanneer dit type sling niet is voorzien van RVS ringen die over de draagriemen naar een centraal punt schuiven, dan bestaat er een kans dat de sling scheef zal gaan hangen. Een gewogen karper kan nu over het gladde nylon materiaal glijden. De staart kan nu onder het eigen gewicht van de vis worden dubbel gedrukt. Ik heb dit bij diverse vis wegingen en afnettingen zien gebeuren. Achteraf bleek dan dat het gevolg daarvan was dat er aan de bovenkant van de staart een aantal vinstralen was gebroken.

ongeschikt

Dergelijk ondiepe en recht model slings zijn niet heel erg geschikt om veilig in te wegen!


7: Een vis dragen in een opgerold schepnet

Om gemakkelijk een vis naar de onthaakmat te tillen, rollen sommige karpervissers het net op rond de armen van het schepnet. Maar wat daarbij onbewust gebeurd is dat de leader of hoofdlijn daarbij ook wordt mee gerold. Het korte stukje lijn dat tussen de haak en de in het net gerolde hoofdlijn is overgebleven kan tijdens het tillen onder grote spanning komen te staan.

Hierdoor kan de haak onder grote druk komen te staan. Het gevolg kan zijn dat de haak in de bek gaat snijden of in een ergste geval zelfs uit de bek wordt getrokken. Dit resulteert zonder meer in een lelijke en bovenal onnodige wond aan de kwetsbare bek van een vis! Eerder schreef ik over dit onderwerp een compleet artikel. Meer informatie over dit punt kun je hier lezen.

DSCF3888

Als we het net met onze lijn prollen om de armen is er kans dat er tijdens het tillen schade aan de bek ontstaat.


8: Met nylon tegen obstakels aan vissen

Met een nylon hoofdlijn te dicht tegen obstakels aan vissen is vragen om problemen. Met name wanneer er tientallen meters lijn uit staat en de rig net voor een gezonken boom is geplaatst. Maar ook onderwater, op een stek waar het vol staat met stronken.

Vaak weten we wel dat de kans op verspelen nu groot is, maar we doen het toch! Laten we ons bewust blijven van het feit dat een karper door de hoeveelheid rek in de lijn minder gemakkelijk is te sturen of beletten een obstakel in te zwemmen. De kans op vast zwemmen en verspelen is met nylon dan ook zeer reëel. Het is aan te raden om ten minste één, maar het liefst natuurlijk meerdere reserve spoelen aan te schaffen en deze te voorzien van een gevlochten lijn en schuur vaste voorslag. Besluit je daarmee dat het relatief veilig is om tegen of nabij obstakels te vissen, dan ben je  (denk nog even aan punt 2 en 3) al een stuk veiliger en effectiever bezig.

Karpers voelen zich veilig bij obstakels. Laten we hier als vissers zo verstandig mogelijk mee om gaan.

Karpers voelen zich veilig bij obstakels. Laten we hier als vissers zo verstandig mogelijk mee om gaan.

" @facebook: 20 vissen van een lastige stek waarbij slechts 1 op de 2 aanbeten werd verzilverd?"


Slotwoord

Ik sluit af met de hoop dat dit artikel iets heeft bijgedragen aan de bewustwording van: wat we doen, waarom we iets doen en natuurlijk voor wie we dit doen. Het is een onrealistisch doel om alles wat is genoemd in dit artikel volledig uit te bannen of te voorkomen. Als we dat willen, dan zouden we eerlijk moeten zijn en simpelweg stoppen met karpervissen…

Maar als wij in gedachte houden dat we er met elkaar wél voor kunnen zorgen dat iedere gevangen vis zoveel mogelijk gespaard blijft van onnodige schade aan de bek, vinnen of misschien wel erger… Dan is het doel wel iets dichter binnen ons bereik!

Sharing is caring  🙂

Jordy Op ’t Hof

carp water

Bekijk ook