Conserveringsmiddelen en andere additieven

Het is niet een artikel om karpervissers wegwijs te maken in deze additieven, het is meer bedoeld om te laten zien dat conserveren van boilies eigenlijk niet verantwoord is als dit gebeurt met bepaalde conserveringsmiddelen! Waarom eigenlijk niet? 

Ik kan de gedachtegang van veel mensen wel begrijpen, conserveringsmiddelen worden immers ook toegevoegd aan levensmiddelen die voor menselijk consumptie bestemd zijn. En wat te denken van diervoeders. Diervoeders (en levensmiddelen) moeten aan wettelijke eisen voldoen wat betreft de hoeveelheden aan conserveringmiddelen en hebben een uiterste houdbaarheidsdatum. Tevens zal je diervoeders en een droge ruimte moeten opslaan. Toch kan je diervoeders en producten voor menselijke consumptie niet vergelijken als het gaat om conserveren. Een readymade boilie bevat eiwitten en vocht, en moet zeker lang en onder veel omstandigheden goed blijven.

Waarom nu weer een artikel over het conserveren van boilies zal men wel denken.

Zelf dacht ik een verantwoorde geconserveerde boilie te kunnen maken, ik werkte immers op een research / productontwikkelingsafdeling voor consumenten en ziekenhuisproducten.
Als leidraad wilde ik de menselijke normen (wettelijke normen) aanhouden, zodat ik ervan uit kon gaan dat mijn boilies niet op de lange termijn schadelijk voor vissen of hun leefomgeving zouden zijn. Ik ben ongeveer 2 jaar bezig geweest met het uittesten van verschillende conserveringsmiddelen en heb heel wat mensen over dit onderwerp gesproken, zowel producttechnologen als mensen in de boilie-industrie. En tot op heden is het mij niet gelukt om een boilie op verantwoorde wijze te conserveren, laat ik het zo zeggen: als ik het volgens de wettelijke normen zou doen.

Neem Nisine: het antibioticum-peptide nisine is opgebouwd uit aminozuren, waarvan er een aantal ongewoon is. Nisine is actief tegen het cytoplasma-membraam van pas gekiemde sporen van gram-positieve micro-organismen, zodat het beter werkt tegen sporen dan tegen vegetatieve cellen. Het peptide wordt gebruikt om anarobe bacteriën te onderdrukken in bijv. kaasproducten. Nisine komt oa voor in: griesmeel – 3mg/kg en in gerijpte kaas en smeltkaas – 12,5mg/kg. De ADI (aanvaardbare dagelijkse dosis) is 33,3mg per kg lichaamsgewicht en deze hoeveelheid is niet effectief in readymades. In een readymade is nisine effectief in een dosis van 4 -6 theelepels per kg boiliemix! Een ander punt dat niet voor niets bepaald is bij Algemeen Besluit van de Warenwet: toevoeging van antibiotica aan eet- en drinkwaren is verboden, behoudens uitdrukkelijke toestemming. Een ander conserveermiddel dat in boilies gebruikt wordt is Natriumsulfiet, de dagelijkse aanvaardbare belasting is tot 0,7mg per kg lichaamsgewicht. NatriumSulfiet is werkzaam tegen schimmels, gisten en bacteriën. In boilies is deze pas effectief bij een dosis van 5 theelepels per kg! En in een dosis van 5 theelepels per kg lichaamgewicht van de mens kan ik wel vertellen dat de darmflora van de mens eraan gaat, dus wat doet het wel niet bij de karper!

Dan is er nog het conserveermiddel Sorbinezuur; aanvaardbare dagelijkse belasting tot 25 mg per kg lichaamsgewicht, maar ook weer niet effectief in deze hoeveelheid. Al met al geven deze additieven geen goede naam aan de hengelsport, zeker ook niet omdat ze eigenlijk wettelijk in die hoeveelheden niet toegestaan zijn.

Andere additieven zijn de alom vermaarde amino dips, maar daar maak ik mij juist geen zorgen om. Het klinkt exclusief, maar al tijdenlang worden er aminozuren aan levensmiddelen toegevoegd voor verbetering van de smaak en niet zozeer voor de verhoging van de voedingswaarde. De meeste soeparoma’s zijn een mengsel van half keukenzout en half aminozuren, waarvan een kwart 1-glu is. L-GLU is een bijzonder geval, bij hogere concentraties heeft het een bouillonachtige smaak en bij lagere concentraties heeft het de werking van een smaakversterker, puur bedoeld als het intenser maken van de karakteristieke smaak van een bepaald levensmiddel. Denk aan Chinese maaltijden en soeparoma’s waar deze in voorkomt. Wel zijn er amino-dips en andere additieven in de handel die een karper makkelijker waar kan nemen, maar dat is weer een ander onderwerp.

Voedingswaarde van dure ready mades

Nog even dit, voor de mensen die echt dure readymades kopen omdat men denkt dat er nog wat voedingswaarde in zal zitten; ik heb verschillende readymade boilies geanalyseerd bij mij op het lab.
De voedingswaarde van dure en goedkope readymades was van beide beroerd. Maar ik ben de laatste die zal zeggen dat voedingswaarde een voorwaarde is om vis te kunnen vangen.
Dat de voedingswaarde (kwaliteit van boilies) laag is komt door verschillende redenen, goedkope grondstoffen worden erin verwerkt (waarom kwalitatief hoogstaande ingrediënten gebruiken als de concentratie conserveringsmiddelen toch schadelijk zal zijn voor de kwaliteit van de ingrediënten) en er moet (begrijpelijk) winst gemaakt worden. Eieren worden ook niet voor readymades gebruikt, maar het is meestal een ingrediënt dat ook aan wettelijke normen gebonden is. Verteren lijkt mij minder met dit goedje, maar oké…, wie zegt dat een karper alles verteren moet?

Dat ik geen voorstander ben van readymades zal wel duidelijk zijn, misschien wint de diepvriesbol toch eindelijk eens terrein!

Chris Gabriële