KWO Rotary – Oktober – Relevantie van de laatste centimeter
In deze Rotary geeft Martin Post zijn medeschrijvers Kevin Diederen en Lex Cuyen een lastige opgave door een zeer veelzijdig onderwerp te kiezen: de laatste centimeters van de onderlijn. Helpt alle ‘poespas’ die hier wordt ingebouwd? Of… zit het alleen maar in de weg?
" Rotary Master: Martin Post “Relevantie van de laatste CENTIMETER’. Ik ga dus in op de details van haakkeuze en het perfectioneren van inhaking doormiddel van scherpte van de haak, hairlengte, extra toepassingen zoals Shot on the Hook en Aligners, rubbertjes etc. en de strijd die dit oplevert in het ‘maximaal minimaliseren’ van je presentatie. "
Bijdrage Kevin Diederen
Al jarenlang kijk ik met verbazing naar karpervissers die alles zo gecompliceerd mogelijk maken in de ‘laatste centimeters’. Op het moment dat er een keer geblankt wordt komt er een ringetje, knoopje en wartel extra bij. Hoe meer op de onderlijn hangt, hoe meer er fout kan gaan of in de weg zitten! Feit is dat een juist geplaatst stuk krimpkous en langere hair vaak goed zijn voor een super inhaking.
Maar prik je dan ook de meeste vissen? En wat gebeurd er als je er eentje mist? Iets waar ik mij de laatste tijd steeds meer mee bezig houdt is het “resetten” van mijn rigs. Dat ik elke vis ga haken geloof ik toch niet, dus dan maar zorgen dat ik zo effectief mogelijk vis tot ik een herkansing krijg.
Misschien wel de door mij meest gebruikte bodemrig tijdens de afgelopen 6 jaar.
Verder ben ik eigenlijk altijd een simpele visser geweest. Vanwege mijn voorliefde van snel en mobiel vissen maakte ik bij voorkeur gebruik van Kurv shank model haken die ik snel zonder krimpkous en stomend water kon omtoveren tot een nieuw rigje. En dat werkte eigenlijk vrijwel altijd prima.
Sinds ik voor Korda werk heb ik wel wat meer geëxperimenteerd met allerlei rigs en montages. Zo zag ik geregeld tijdens een reportage een van de teamleden vissen met iets aparts en probeerde ik het zelf ook eens. Maar of mij dit nu ook echt meer vis heeft opgeleverd? Opvallend is wel dat het er op lijkt dat het lomper vissen gemiddeld grotere vissen brengt.
Ik probeer zo effectief mogelijk te vissen tot ik een herkansing krijg.
De laatste twee jaar ben ik een echte ‘chod fan’ geworden en het eerste stilstaande water waar ik hier niet mee uit de voeten kan moet ik nog tegenkomen. Door het extreem korte en stijve rigje zit ik met veel meer rust achter de steunen. De onderlijn ligt niet in de knoop en zal zelfs na 100 mislukte aasopnames weer op dezelfde manier op de bodem landen. Daarnaast kan ik het over ongeveer elk type bodem vissen.
Chods zijn tegenwoordig bepalend in mijn visserij.
Een van de zaken die mij opvalt als ik andere mensen over chod rigs hoor praten is dat zij deze met name inzetten als zij een fluo pop-up als single hookbait inzetten en tijdens de nachtelijke uren wisselen voor een normale bodemrig. Op de meeste wateren voer ik gewoon verspreid over de rig en vang ik zowel in het donker als overdag op zowel matchende als afwijkende pop-up haakaasjes. Want waarom zou je niet doorvissen met een rig die op een ander moment van de dag ook zijn werk doet? Dat karpers in het donker ook wel raad weten met een pop-up is tenslotte wel bewezen. Het belangrijkste is in ieder geval om iets een goede kans te geven en als het werkt door te zetten. Want een rig in het water vangt meer dan gerommel in je tacklebox.
Een rig in het water vangt meer dan gerommel in je tacklebox…
Kevin Diederen
Bijdrage Lex Cuyten
Als het over onderlijnen gaat word er vaak heel ingewikkeld gedacht. Je moet jezelf eens afvragen of je de vis hebt gevangen dankzij al die tierelantijnen of ondanks al die onnodig (dure) rommel. Zeker als je het voor elkaar krijgt dat de karper zwemmend aan het azen is (en dus in een beweging je aas opneemt) is het gebruikte systeem veel minder van belang. Ik vis gewoon met 1 soort onderlijn en dat werkt in vrijwel alle situaties prima.
Lex met een flink spiegel die werd gevangen op een zeer simpele onderlijn.
Laten we eerst even de zaken opsommen die voor ons echt belangrijk zijn als het gaat om de onderlijn en haak.
Mechaniek
De mechaniek, oftewel; de beweegkracht van de onderlijn. De haak zal na de opname in moeten kunnen draaien in de onderlip. Je moet er dus voor zorgen dat de haak vrij genoeg kan draaien om een goede inhaking te bewerkstelligen. De volgende onderdelen moet mijn onderlijn bevatten: soepel zinkend onderlijn materiaal, line aligner, een stevige (en vooral scherpe) haak en soepel hair materiaal.
Onderlijn materiaal
Het rigmateriaal moet soepel en zwaar zijn, daarbij moet het ook redelijk slijtvast zijn. Als het dan wat dikker is, dan is dat op zich geen probleem. In dat geval moet het zacht aanvoelen zodat een vis bij een aasopname niet direct het gevoel heeft dat er iets ‘onnatuurlijks’ in de bek zit. Een soepele onderlijn heeft absoluut de voorkeur voor een zo natuurlijk mogelijke bewegingsvrijheid bij de aasopname.
De door Lex gebruikte materialen.
Line aligner
De line aligner versneld het indraaiende effect van de haak en dit werkt gewoon erg goed. Deze maak ik gewoon van shrinktube op de traditionele manier. Er worden tegenwoordig erg veel (dure) kant-en-klare line aligners verkocht, maar dat vind ik het geld absoluut niet waard. Een simpel krimpkousje, gebogen onder de juiste hoek, volstaat prima.
Haak
Mijn haak moet een rechte punt hebben. Dit prikt sneller als een haakpunt die naar binnen staat en is dus beter voor de snelle inhaking. Longshank haken prikken als een malle, maar zijn voor mijn visserij helaas bijna nooit inzetbaar omdat de haak te weinig vlees pakt. Door de lange steel zal er eerder een ‘hefboomwerking’ optreden waardoor de haak eerder los kan schieten.
Het model ‘Super hook’, of hoe het allemaal nog meer mag heten, is mijn favoriete haak. De haak moet ook goed scherp zijn en scherp blijven. Ik ben niet snel ergens echt fan van, maar de 101 haak van Solar is echt een aanrader. Zelfs op de rivier met stroming blijft deze haak langer scherp dan zijn concullega’s. Er wordt trouwens weleens gezegd dat je op stromend water beter een klauwhaak kan pakken want die blijven langer scherp omdat de punt naar binnen staat, maar ik heb de ervaring dat ze net zo snel bot raken. Dit komt volgens mij omdat de haak altijd op zijn zij op de bodem ligt en dat de haakpunt dus net zo goed met de bodem in aanraking komt.
Net als je onderlijn is ook je aas slecht een onderdeel van de grote puzzel.
Hair
Om de haak goed te laten indraaien is een lange hair noodzakelijk. De grootte van het gebruikte aas en de haakmaat en daarvan afhankelijk, maar een aantal centimeters tussen ruimte is nodig. Omdat ik dus een redelijk dik onderlijn materiaal gebruik wil ik hier niet mijn hair mee doorknopen. Hier gebruik ik ander, dunner en nog soepeler materiaal voor.
Slijpen
De haak moet scherp zijn. Ik zie tegenwoordig steeds meer slijp methoden voorbij komen waar sommige fabrikanten ongelofelijk veel geld voor betaald moet worden. Belachelijk voor iets wat in mijn ogen echt onnodig zou moeten zijn als je op voorhand gewoon al een goede haak gebruikt. Tuurlijk slijp ik mijn haak weleens bij; als ik goed in de windes op kopvoorns zit op de rivier, dan wrijf ik het liefst de haakpunt iets bij zodat hij goed scherp blijft. Maar ook zeker niet meer dan dat. Daarvoor gebruik ik overigens gewoon een nagelvijltje die ik bij Kruidvat haal voor iets meer als een euro… Pas bij het vijlen op de je de coating van de haak niet teveel beschadigd want dan krijg je sneller ‘aanslag’ en roestvorming op je haakpunt.
Tot slot heb ik even een filmpje gemaakt waarin je kan zien hoe ik mijn onderlijn knoop.
Gegroet Lex
Bijdrage Martin Post
Rigs! Geen onderwerp waar wij karpervissers zoveel over discussiëren als rigs. Je kunt geen fora, magazine of boek openslaan of het gaat wel over welke haak, welke aligner, de lengte van je onderlijn, Shot on the Hook of andere zaken. Terecht? Als je het mij vraagt niet! Natuurlijk is de rig een belangrijke schakel van de ‘karperketting’. Maar ook zeker niet meer dan dat. Laat me 1 en ander verduidelijken voordat we verder gaan.
Zo zie ik het graag, ramvast in de onderlip!
Meer dan 10 jaar geleden was ik eens te gast tijdens een lezing van Nand Sibbing. Deze professor aan de universiteit van Wageningen had een proefschrift geschreven over de aasopname van karpers en tijdens deze avond werd er uitgebreid gesproken en gediscussieerd over de feiten die plaatsvinden tijdens de aasopname en het verwerken van aas. Met röntgenbeelden die op film waren vastgelegd werd de aasopname haarfijn en gedetailleerd in beeld gebracht. Wat ik zag was bizar, heel bizar zelfs. Die avond was bepalend voor mijn kijk op rigs en de ‘relevantie van de laatste centimeters’ ervan.
Mijn belangrijkste waarneming die avond is de enorme snelheid waarmee een karper het aas kan opzuigen, in z’n bek kan filteren als eetbaar of niet eetbaar, om vervolgens eetbare delen te transporteren naar de keeltanden en de niet eetbare delen weer uit te spuwen. Dit proces gebeurt in slechts een fractie van een seconde. En dat is zo snel dat je het pas kan waarnemen wanneer de beelden vertraagd worden afgespeeld!
Je kunt je vast wel voorstellen dat ik vanaf die tijd niet meer geloof in allerlei ‘superrigs’ of toepassingen! In de praktijk blijkt dat een rig z’n werk moet doen in een fractie van een seconde. Ontstaat er bij een karper daarna twijfel (bijvoorbeeld omdat ze iets oneetbaars detecteert of omdat ze simpelweg iets wantrouwt) dan ben je volledig kansloos. Met enorme kracht zal de karper de aaspresentatie uitspuwen, en daar kan geen supermoderne anti-ejectrig of een slim ringetje tegenop.
Simpel, maar buitengewoon effectief!
Het belangrijkste is dat een haak na de aasopname direct in de juiste richting wordt gepositioneerd. Ik gebruik hiervoor een rubbertje op de haak, een Aligner, een haak met een rechte punt en een Shot on the Hook. Vooral die laatste heeft een belangrijke invloed op het sturen van de haak. Al blijft het belangrijk dat je ook de vorm van de krimpkous nauwkeurig bepaald en de hair precies op de juiste plek van de haaksteel laat vertrekken. Wanneer je deze vier belangrijke schakels op de juiste manier combineert ontstaat er een dodelijke en snelle inhakingscombinatie. Zoals je ziet voor mij geen ‘polonaise op m’n haakie’. Hoe subtieler hoe efficiënter is mijn motto. Het gebeurt slechts zelden dat ik in deze ijzersterke combinatie grote wijzigingen aanbreng, en dat al 10-15 jaar lang!
Vooral de beginnende karpervisser zal z’n twijfels hebben bij zo’n simpele rig. En dat is logisch. Op internet en in de bladen staan soms de meest bizarre creaties. De één is nog grover en ingewikkelder dan de ander en meestal is een foto van een dikke beer in combinatie met een slappe theorie voldoende om karpervissers in verwarring te brengen. Mijn advies; laat je vooral niet gek maken. Zorg ervoor dat je rig degelijk maar toch subtiel in elkaar steekt, dan hoef je daarin echt niet het ‘Ei van Columbus’ te zoeken.
Martin Post
