Tips & Tricks Aas – Deel 1 – Chris Gabriele

KWO Redactie 19 december, 2014 om 18:18

Aas… er is geen onderwerp in de karpervisserij waarover zoveel onzekerheden en twijfels bestaan. Chris Gabriele is een oude bekende van KWO op het gebied van aas. Deze eigenaar van CG Baits zal regelmatig op KWO gaan bloggen over dit onderwerp. Van boilie tot particle en van ingrediënt tot het inzetten ervan. Tevens duikt hij in de zin en vooral de onzin van de vele theorieën…

Daar is ie dan, de eerste KWO tips & tricks Aas. What’s in it for you? In deze (en komende edities) ga ik steeds in op een onderdeel van aas. De zin én onzin ervan, maar vooral wat het doet, wanneer het wát doet en hetgeen je ermee kunt bereiken!

Daarnaast hoop ik de praktijk naast de theorie te zetten en dat allemaal in een logisch te volgen reeks. Wil jij meer uit je aas halen? Hoe en waar je het in zet is van cruciaal belang ongeacht met welk merk of soort aas je vist. Ook wil ik je met deze reeks artikelen meer inzicht geven is “what’s in it for you!”, zodat jij met vertrouwen aan de waterkant kunt zitten met je aas.

In deze tips en tricks ga ik nader in op de vraag ´Ready mades of Freezers’. Al jaren in allerlei fora onderwerp van discussie. En iets waar ik mij al jaren in verdiep; readys versus freezers.

De zin en onzin van freezer baits en ready mades

Allereerst knal ik de deur open als het gaat om de bewering dat freezerbaits kwalitatief beter zijn en beter de voedingsstoffen behouden dan ready’s. Nonsens! Een goede houdbare bol is net zo goed als een goede freezer.

Remco Kettman met een spiegel die gevangen werd met een freezer op een gemengde voerstek.

" Laat ik na deze bewering dan ook maar direct de volgende boute uitspraak doen; een freezer is eigenlijk ook een ready made. Beiden zijn kant en klare boilies. Met ‘ready made’ wordt in de wandelgang de houdbare boilies bedoeld die je niet hoeft in te vriezen. "

Het resultaat van gemengd voeren.. toch gewoon houdbare en freezers door elkaar.

‘t Kan vriezen…’t kan dooien

Er wordt beweerd dat freezerbaits een betere voedingswaarde hebben dan houdbare boilies, een bewering die nergens op gestoeld is (en al zeker niets met wel of niet invriezen te maken heeft).

Wanneer we boilies gaan invriezen vormt het water binnen elke cel piep kleine ijskristallen die de cel kapotprikken. Het celvocht bevriest. Tijdens het ontdooien lekt de vloeistof eruit en zijn de boilies droger dan het verse product. In het gesmolten vocht zit dus ook het celvocht dat vitamines en andere voedingswaarde bevat. Zo lees ik wel eens als tip dat je het vocht weer door de bollen moet mengen na ontdooien, omdat dat vocht vol voedingstoffen zou zitten. Theoretisch klopt dat dus, alleen in dit ontdooide vocht delen bacteriën zich erg snel. Geen aanrader voor de houdbaarheid dus en dat is ook de reden dat in sommige freezerbollen conserveermiddelen toegevoegd zijn om de houdbaarheid na ontdooien iets te verlengen. De voedingswaarde neemt dus ook hier al af tijdens het proces van invriezen.

Wat bereiken we wel met invriezen?

Door boilies in te vriezen bereiken we dat deze langer houdbaar zijn met minder of geen conserveringsmiddelen. Maar, let op, ingevroren boilies zijn niet onbeperkt houdbaar!

Bederf is een natuurlijk afbraakproces. Het wordt onder meer veroorzaakt door micro-organismen en enzymen. Diepvriezen is een conserveringstechniek en bij -18 graden celcius of lager verhinderd het de groei van bacteriën en vertraagd het de enzymactiviteit en de oxidatie van de cellen.

Door het invriezen is het aanwezige water niet meer beschikbaar voor de micro organismen en groeien ze niet meer. Diepvriezen zet de factoren die voor bederf zorgen op een laag pitje, maar schakelt ze niet uit. Net zoals onze levensmiddelen verschillen in bewaartijd in een vriezer.

Ernesto Kamminga kiest voor freezers, en die heeft de karper duidelijk gevonden.

Gaan we zoveel mogelijk voor de voedingswaarde dan vriezen we in en bewaren het maximaal 3 a 4 maanden en gaan we het zeker niet herinvriezen of in het eigen vocht dompelen. Of… we accepteren dat het niet anders is, vissen de vrieskist leeg, al duurt dat een jaar en vangen nog altijd gewoon lekker door..?

Wat als we niet invriezen, maar met readymade boilies vissen?

Een ready made hoef je niet in te vriezen, er zijn conserveermiddelen aan toegevoegd om de houdbaarheid te verlengen. Wel moeten ze zorgvuldig behandeld worden om hun houdbaarheid te garanderen. Ze moeten donker en vrij koel worden opgeslagen.

" Met 3 maanden gaat de voedingswaarde simpelweg achteruit, maar slecht is hij nog niet. "

Aan houdbare boilies zitten beperkingen als het gaat om voedingswaarde naarmate ze langer bewaard worden, net zoals bij de freezerbaits. In dit geval zijn het niet de ijskristallen die van invloed zijn op de cellen, maar temperatuur, lucht en licht. Ik ken niemand die zijn boilies na drie maanden weg gooit, dus ook hier accepteren we dat het niet anders is en vissen we de voorraad op. En ook deze aasjes pakken nog goed vis.

Boudewijn-Margedant-z'n-schub-op-de-Martin-SB-Monstercrab-Aminol-ready-mades,-ook-hier-keurige-doorvoer

Boudewijn Margadant z’n schub op de Martin SB Monstercrab Aminol ready mades, ook hier een keurige ‘doorvoer’ door het karperlichaam.

Afijn, we zijn nu bij 3 maanden ready’s versus 3-4 maanden freezers en ik zie nog geen koplopers! Je hebt bij beiden de betere en de goede varianten qua houdbaarheid, qua voedingswaarde en qua attractie. Veel ligt aan de opbouw en het doel van de bol.

De praktische toepasbaarheid van beide varianten is dermate groot dat deze later zeker nog aan bod zullen komen..

Laten we dus stellen dat het grootste discussiepunt ligt dus bij de methode van conservering. Voedingswaardes, zoals bijvoorbeeld koolhydraten, hoge versus lage eiwit- en vetgehaltes hebben alleen te maken met de ingrediënten en kunnen zowel in freezers als ready mades voorkomen afhankelijk van de maker. Maar… is conserveren schadelijk?

CGBaits Ghorkha ready mades, altijd fijn om te weten dat ze erop zaten.

Het conserveren is een lastig proces dat verstand van zaken vereist. Ik wil benadrukken dat dit voor zowel de freezer als de ready made geldt indien aan de freezer conserveringsmiddelen zijn toegevoegd om de houdbaarheid na ontdooien iets te verlengen.

" Fabel: Bij het gebruik van ready mades komt de karper op zijn rug bovendrijven… "

Deze fabel komt voort uit de conserveringsmethoden die gebruikt zouden worden bij houdbare boilies. Sommige houdbare boilies zouden een concentratie MPG bevatten en de voedingswaarde zou nihil zijn (heeft niets te maken zoals gezegd met conserveren). Ik begrijp de bezorgheid van sommige vissers, maar is het gestaafd op emotie en onwetendheid? Of gebruiken ze wellicht bollen van een zeer onkundige draaier? Want waar hebben we het nu eigenlijk over?

De meeste houdbare boilies worden gemaakt door de grotere proffesionele draaiers. Vrijwel alle grote fabrieken van Nederland en Duitsland ken ik erg goed en ook hun methodes om te conserveren. Aangezien deze bedrijven ook produceren voor het buitenland, is een analyse verplicht en moeten ze voldoen aan diverse regels.

Michel Hollaar met een mooie vangst van een readyvoerstek BBQ ’n Krill.

Bij deze professionele boilie draaiers is de klant koning en bepaald de klant de ingrediënten. Ongeacht de voedingswaarde en attractiviteit, want vaak bepaald de prijs de inhoud. Wat de klant echter nooit bepaald, is de conserveringsmethode. Als er gebruik wordt gemaakt van mpg dan is deze foodgrade, waardoor de garantie wordt gegeven dat dit een zuivere en gecontroleerde vorm van propyleenglycol is (volgens GMP-richtlijnen geproduceerd). Deze vorm is tevens toegelaten op KKM (keurmerk Keten Kwaliteit Melk) en IKB (keurmerk voor Integrale Keten Beheersing) bedrijven. MPG is een reukloze en kleurloze visceuze (dikke) vloeistof en heeft vele toepassingen en wordt onder andere gebruikt in veevoeders en dranken.

Dit MPG stofje wordt snel afgebroken in water omdat de stof door allerlei bacteriën wordt verteerd (Pillard, 1995; ARCO 1990). In 2006 is er een onderzoek uitgevoerd door de belangrijkste organisatie voor de sportvisserij in Nederland. Het resultaat was niet echt negatief te noemen. Siliant detail, in een test waar vissen een week gevoerd zijn met voer waaraan 25% MPG was toegevoegd, bleken zij uiteindelijk slechts 4,2gr per kg lichaams gewicht binnen te hebben gekregen. Dit lag ver beneden de LD50! Met de percentages die tegenwoordig soms toegepast worden zou dit omgerekend ongeveer 1gram per week betekenen.

Chris met een dikbuikige spiegel die de bolletjes kon waarderen.

Concluderend werd gesteld dat de toevoeging van 10% Propyleen glycol aan boilies geen of mogelijk zelfs een positief effect zou hebben op de groei van de karper! En dit was 2006. Nu anno 2014 is die 10% een erg overdreven hoeveelheid om mee te conserveren. Ik persoonlijk ken geen bedrijf dat 10% MPG toevoegd om te conserveren.

Zoals ik eerder al beweerde wordt in sommige freezer baits ook een lage concentratie MPG toegevoegd om te zorgen dat het aas niet na ontdooien binnen een paar dagen bedreft. Een simpele truck die zeker niet nadelig werkt.

Note: In de jaren ‘80 en begin ´90 was die kennis niet aanwezig bij de grote spelers op de markt. Anno 2014 hebben de professionele draaiers hun kennis echt wel in huis gehaald onder druk van alle wettelijke regels en eisen die tegenwoordig gesteld worden aan aasproducerende bedrijven.

Saron Debets gevangen op Sea Fish & Amino ready made.

Voedingswaarde als uitgangspunt

Laten we eerlijk zijn, de reden dat je vist, is niet om een karper zo gezond mogelijk in zijn natuurlijke leefomgeving rond te laten zwemmen en te laten groeien om hem vanaf de kant te bekijken in het water. Nee: je wilt hem vangen als een jager zijn prooi wil verschalken. Wel met het verschil dat je hem geen schade toe wilt brengen, maar na je vangst terug wilt zetten om hem hopelijk als ´ie nog verder gegroeid is, weer te mogen vangen.

Prachtige doorloop van Strategy Baits Sea Fish & Amino ready mades.

" Een boilie is dus allereerst een middel om de karper te verleiden en in de tweede plaats willen we dat er verantwoord voer te water gaat. "

Om zo goed als mogelijk de voedingswaarde te behouden zal je boilies moeten behandelen als levensmiddelen, het is niet anders. Wij karpervissers kijken bijvoorbeeld vooral naar schimmels, maar er zijn meerdere soorten van bederf die je niet zo een, twee, drie ziet. Denk ter vergelijking aan een bordje heerlijk uitziende mosselen. Op het oog soms prima, maar als er bepaalde processen in gang zijn gezet kun je er toch behoorlijk ziek van worden.

Ready to let go (again), Koen de Been.

Als we nu eens dat optimale loslaten en er vanuit gaan dat de bol moet doen wat we verwachten? Attractief zijn, vis vangen en tevens een voedselbron zijn die geen schade toebrengt aan de vis. Een label, wat attractie en een beetje voeding; meer hoeft het niet te zijn.

Ik sluit deze tips & tricks dan ook graag af met de volgende punten:

Laat je door je keuze niet te veel leiden door emoties of indianen verhalen.
Vertrouwen in het aas is een pré.
Een goede freezerbaits kan een slechte ready totaal weg vissen.
Een goede readymade kan een slechte freezer bol totaal weg vissen.
Het is de visser die het verschil kan maken door het juist inzetten van de juiste bol op zijn water!
Je vangst hangt altijd af van een samenspel van factoren.

Heb je opmerkingen, vragen of onderwerpen waar je meer van zou willen horen in een volgende editie van Tips & Tricks Aas? Laat dan een berichtje achter in de comments hieronder of in dit topic op het Carpboard.